Muang Ngoy en Muang Khua

Dag 22: rustdag in Muang Ngoy

Na velerlei activiteiten schrijf ik mezelf een weg door dag 22 heen. Ik ontbijt thee, brood met jam en boter, fruit en spiegelei, ik lunch groene curry, papaja salade en een huisgemaakte smoothie en besluit met gebakken kip, papaja salade en wederom een huisgemaakte smoothie. Tussendoor krijg ik nog een zelfgemaakt koekje aangereikt door de eigenaresse, als kers op de taart. Vlak voor zonsondergang loop ik nog een uurtje hard, zo’n 40 keer op en neer in het enige geasfalteerde straatje, totdat iedereen me in het voorbijgaan wel herkend.

Ik schrijf over de avonturen in Vang Vieng, over de jongedames en de regen in Huay Xai en over de wonderschone hike in Nong Khiaw. Ik schrijf van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat, uitkijkend op de Nam Ou rivier, die tot aan China reikt. Deze dag ervaar ik rust.

Dag 23: onrustdag in Muang Khao

Ik sluit af met een ontbijt in Muang Ngoy, bestaande uit toast met jam en boter, pannenkoek, ei en thee, oorspronkelijk twee separate ontbijten die ik combineer tot één. En ik schrijf nog even verder tot de boot arriveert, zo rond de klok van 12:30 uur, nog onderbroken door een vroege curry nasilunch met papaja salade en smoothie.

De oorspronkelijke leuze is dat de boot rond de klok van 17 uur aan zou moeten komen, maar verre van geheel onverwacht blijkt de praktijk weerbarstiger. Ik word eerst met een boot met degelijke zitjes tot de dam gebracht. Ik word vergezeld van een aantal lokale dames die in een vrolijke bui zijn. Het is niet precies duidelijk of hun lacherige conversatie die op mij gericht is flirterig van aard is of toch betrekking heeft op de lokale hoed, tijdens de vorige hike verkregen, die ik nog steeds in mijn bezit heb. Bij de dam moet ik engelengeduld hebben, totdat blijkt dat we hier moesten wachten op een busje dat ons naar de public boot begeleid, die ons verder moet vervoeren richting het grensplaatsje Muang Khao.

De public boot is een ander verhaal. Op de volle boot, met locals en een Duitse, moet ik op een erg laag bankje plaatsnemen, waardoor het meteen duidelijk is dat comfort de rest van deze boottocht ver te zoeken is. Dan blijkt ook nog dat de accu van de boot zijn beste tijd gehad heeft en deze valt dan ook regelmatig uit. Dit, samen met het feit dat regelmatig locals en lokaal fruit en andere middelen onderweg worden opgehaald en weer afgezet, draagt er toe bij dat een rit waar, naar zeggen, vier uur voor zou moeten staan in totaal bijna acht uur duurt. Het laatste stuk, wanneer de zon ondergaat, levert nog aardig beeldmateriaal op en als de zon al ver onder is, komen we rond de klok van acht uur ’s avonds aan. In het kleine, niet-toeristische grensplaatsje Muag Khao is het niet mogelijk online vooraf een hotel te boeken, dus overnachting regelen dient daar te geschieden. En zo rond de klok van acht uur ’s avonds levert dat de eerste onrust op. Een bescheiden onrust die volledig in het niet valt bij de onrust die komen gaat. Want de hoteleigenaresse van het hotel dat me door een aantal Franse voorbijgangers in Muang Ngoy is aangeraden blijkt nog aanwezig en ik krijg een prettige privé kamer met tweepersoonsbed tot mijn beschikking. Dat hardlopen kan ik zo laat niet meer fatsoenlijk uitvoeren, maar een hapje eten, zo’n negen uur later, zonder toilet of snack, lijkt me geen overbodige luxe.

Ik eet een rode curry en gebakken kip en drink een biertje. Het is een goede curry, maar van de smaak kan ik nauwelijks genieten. Mijn hoofd wordt namelijk vanuit het niets door iets anders in beslag genomen en dat behoeft eerst een korte inleiding.

Ik ben deze reis al verschillende mensen tegengekomen, zoals uit voorgaande blijkt. Ook die mensen die ik ben tegengekomen zijn weer allerlei mensen gekomen. En zo is een backpackavontuur toch met name een orale exercitie waar je je reis eigenlijk laat leiden door de verhalen die je onderweg meekrijgt en de mensen die je onderweg spreekt. Je boekt een vlucht en dan laat je het allemaal lekker op je afkomen. De reiscultuur die hiermee gepaard gaat staat haaks op de cultuur die hoort bij groepsreizen of gezinnen die samen op reis gaan en van tevoren tot in den treure alles hebben uitgezocht en het volledige traject al volledig hebben uitgestippeld, ontdaan van vrijwel iedere vorm van spontaniteit. Dit is de context waarbinnen je het volgende het beste kunt lezen en begrijpen. Een aantal mensen die ik vanaf het moment dat ik de grens met Laos vanuit Thailand oversteek spreek, vraag ik alvast naar de grensovergang vereisten als ik straks richting Vietnam wil, omdat ik iets las in mijn reisgids over eventuele visum vereisten. Op deze vraag krijg ik consequent hetzelfde antwoord, zowel van de Engelse Jake, als van een aantal van zijn vrienden, als van de Fransen, Engelse, Finse en Australische die ik tijdens mijn geboekte trip in Vang Vieng ontmoet: je hebt geen visum nodig, dit weten we uit eigen ervaring, we komen zelf vanuit Vietnam of kennen vrienden die die kant op zijn geweest. Je hoeft alleen maar je paspoort te laten zien en dan krijg je een x aantal dagen toegang. Ja, dat weten we zeker. Als er al iets is als een visum of dat je wordt gescamd voor wat extra geld, dan gebeurt dat bij de grensovergang zelf. Vol overtuiging, geen spoortje van twijfel. Ik weet niet precies hoe het verder precies gegaan is in mijn hoofd, maar in de drukte van alledag heb ik het op een gegeven moment losgelaten, ook omdat de hotels in Laos er geen zinnig woord over kunnen zeggen in tegenstelling tot de hostels in Thailand die er zelfs in meedenken.

En zo zit ik daar dus een hapje te eten na een vermoeiende bootreis, in het grensplaatsje Muang Khoa, waar verder niets is, om de volgende dag de vroege bus richting Vietnam te pakken. En dan google ik nog maar eens een laatste keer, met eindelijk weer wat wifi na een aantal dagen zonder internet, wat ik precies morgen bij die grensovergang kan verwachten. Het eerste verslag wat ik tegenkom is dat van een Nederlands meisje dat een vergelijkbaar traject heeft afgelegd. Via allerlei dorpjes in het noorden heeft zij daar de grensoversteek gemaakt naar Vietnam. Er staat uitdrukkelijk bij je wel van tevoren moet zorgen dat je een visum hebt geregeld in Luang Prabang of Vientiane, omdat je anders vast komt te zitten in en dorpje waar verder niets is te beleven. Ik zoek naar de datum op de website. 2021. Pfff. Dat is dus blijkbaar veranderd. Totdat ik bovenaan de algemene informatie lees: Nederlanders zijn verplicht een visum aan te vragen voor Vietnam, dat vervolgens 90 dagen geldig is. Ik zie geen datum bij het bericht dat bovenaan bij de google zoekopdrachten verschijnt. Fase: ontkenning. Ik app Jake: ben jij de grens met Vietnam al over? Weet je wel zeker dat er geen visum nodig is. Antwoord: `Yes, I’m here. You don’t need a visum. Just your passport. They might try to scam you for some money, but anyway, if they want you to buy a visum, you can do it at the border. There will be no problem’. Ik zoek verder op internet. Dan kom ik op het idee om een aantal nationaliteiten te checken. En dan breekt het koude zweet me uit en het kwartje lijkt te vallen. UK: citizens are waived for a visum for a period of 30 days. France: citizens are waived for a visum for a period of 14 days. Germany: citizens are waived for a visum for a period of 14 days. Etcetera. Alle Westerse landen kunnen zo de grens over voor vakantie doeleinden, behalve Nederlanders en Belgen. Die moeten eerste een visum aanvragen. Fase: frustratie/woede. In blinde paniek probeer ik nummers te bellen, maar ik kan niet bellen met mijn Simkaart uit Laos. Ik bel vervolgens mijn ouders via whatsapp, die ik uiteraard vriendelijk en rationeel te woord sta, en vraag/bid of ze contact op willen nemen met het Nederlandse consulaat om navraag te doen.

De rest zal ik kort houden. Dit is het begin van het einde. Ik heb uiteraard wel een visum nodig, ondanks dat (bijna) alle andere Westerse landen dat niet nodig hebben. En ja, meegesleept door de backpackcultuur, heb ik te veel vertrouwd op hetgeen andere mij in volle overtuiging verteld hebben, heb ik niet zelf daarnaast voldoende grondig uitzoekwerk verricht. En wellicht moet je dan een keer je neus stoten, zodat je daarvan leert, maar de manier waarop ik vervolgens afgestraft word is buiten alle proporties en gun je misschien zelfs je ergste vijand niet. Mijn vader laat me weten dat ik digitaal een visum aan kan vragen volgens de telefoniste (en dus blijkbaar niet via Luang Prabang of de hoofdstad hoef) en geeft me de link. De verwerkingstijd bedraagt 3 werkdagen staat er. Tussen ontkenning en frustratie in vul ik de applicatie in, knutsel ik een foto van mezelf en mijn paspoort in elkaar met mijn camera, en vul daarnaast wat basisinformatie in, waardoor je je überhaupt afvraagt wat voor wassen neus zo’n visum is. De opgevraagde informatie kun je ook zo ergens invullen bij de grens of daar mondeling meedelen. Maar ja, ik ben een Nederlander, en ben overgeleverd aan het gebefte geboefte van de bureaucratie. En Laos heeft geen Nederlands consulaat.

Dag 24: Muang Khoa, somewhere in Laos  

Na een onrustige slaap ik word ik wakker. Er moeten belangrijke keuzes gemaakt worden en iedere keuze is onzeker.

1.     Ik kan Vietnam skippen en mijn reis afmaken via Zuid-Laos en Zuid-Thailand. Nadeel aan deze keuze is dat ik na lange, vermoeiende, wagenziekte veroorzakende reisdagen in een geïsoleerd gehuchtje ben beland. En dan moet ik weer een aantal dagen aan reizen verspillen, zonder dat ik op een bestemming kom die ik niet al gezien heb. Daar voel ik weinig voor, drie dagen is toch niet zo lang …

2.     Ik kan in Muang Khao blijven voor een paar dagen. De Duitse medebootreizigster vertelde me dat er beeldschone wandelroutes zijn in dit gebied. Maar ja, ik heb al zoveel hikes gedaan…

3.     Ik kan het erop gokken. Ik kan de enige bus om half acht ’s ochtends pakken van die dag die richting de grens vertrekt en dan maar gewoon proberen hoe er in de praktijk op enkel mijn paspoort wordt gereageerd. Wat heb ik eigenlijk te verliezen…

Ik besluit voor keuze 3 te gaan. Dat kost me een ochtend en vroege middag, maar kan wel het meeste resultaat opleveren lijkt me zo. Ik nuttig nog snel een vieze omelet als ontbijt en stap op tijd in de bus, die stinkt en bestaat uit vervallen, bijna uit elkaar vallende stoelen. Nog een zo’n busrit op dit wegdek Jeroen…. Ogen dicht en overleven. Ik word wakker geschud als we rond de klok van 10 uur ’s ochtends bij de grenspost aan de kant van Laos aankomen. Ik laat mijn paspoort zien. Visum? Ik laat de bevestigingsemail van de aanvraag van die avond ervoor zien. Een gesprek in het Laotiaans. Discussie. Uiteindelijk komt er een hoge(re) pief naar me toe die in het Engels aan me uitlegt dat de visum aanvraag niet volledig is, ik moet wachten tot alle drie de stadia, zoals beschreven in de email, zijn afgerond. Ik speel de naïeve onwetende. `Visum’ wijs ik naar het woordje in de bevestigingsemail van de aanvraag. Dat werkt niet en dat wordt vervolgens: `I can pay’. Ook dat werkt niet en ik eindig met `What should I do’, waarop het antwoord luidt: `You have to wait’. En dan heb ik in ieder geval duidelijk dat een e-visum tegenwoordig lijkt te volstaan en ik niet meer langs Luang Prabang of Vientiane hoef, zoals het Nederlandse meisje uit het online reisverslag van 2021.

Ik moet mijn grote tas uit het stinkbusje halen, maar vergeet in de ellende mijn traditionele hoed onder de stoel uit te pakken. De buschauffeur is ineens niet meer vriendelijk en ik mag mijn tas pakken en opkrassen. Gelukkig staat aan de andere kant van de douane een busje met een andere chagrijnige chauffeur, die zijn waterpijp aan het roken is bij de grensovergang (hoezo cultuurverschil!), die op het punt staat terug te rijden naar Muang Khoa. Ik heb nog net genoeg cash om het kaartje te betalen (nee, serieus). De terugreis verloopt zoals de heenreis, hobbelend, bobbelend, behalve dan dat ik tijdens de lunchpauze die wordt ingelast rond de klok van twaalven met een Franse jongen in gesprek raak, Paulin. Die komt, uiteraard zonder problemen, vanuit Vietnam Laos maar eens bezoeken. En zo raak ik in gesprek met hem over zijn ervaringen in Vietnam, dat de mensen daar inderdaad erg gastvrij en oprecht geïnteresseerd enzovoorts zijn, en worden we uiteindelijk beide gedropt in Muang Khoa.

Dat blijkt inderdaad een gehucht vinden we al snel uit en we starten onze ontdekkingsreis met het scoren van internetdata. De cultuurverschillen zijn gigantisch, zo blijkt, als Paulin twee keer op de foto moet met zijn paspoort in de hand voor een sim kaart, en we onderweg voor wat cash levende grote kevers en andere insecten op de markt spotten. Ik kan bij twee ATMs niet pinnen en begin me zorgen te maken, want betalen hier geschied alleen met cash en de bank op de hoek kan me daarmee niet helpen, maar alleen maar doorverwijzen (met handen en voeten) naar een andere bank op vijftien minuten lopen. Dus besluiten ik en Paulin eerst maar eens richting het hotel te gaan waar ik eerder verbleef, onder andere om naar een toeristenbureau te vragen. Wederom met handen en voeten, want Engels spreken ze hier echt letterlijk geen woord (zelfs toilet blijkt een uitdaging). En zo komen we vervolgens bij het toeristenbureau. Eerst zit daar een man die ons onnozel aankijkt en geen idee heeft waar we het over hebben, maar het geluk lacht ons eindelijk toe als vervolgens na een tijdje een jongere vent verschijnt die wel Engels spreekt. Van hem zijn mijn komende dagen afhankelijk. Paulin informeert over de bus naar het zuiden die de volgende ochtend vertrekt. En ik heb twee issues: 1. wat ga ik de volgende dagen in godsnaam doen hier (want doordat keuze 3 niet doorging ben ik overgegaan naar keuze 2 van mijn hiervoor geïntroduceerde lijstje). 2. mijn visumaanvraag is afgewezen op basis van slechte kwaliteit van de ingezonden foto’s lees ik via mijn email! Kan deze man mij helpen?

Deze misschien wel als enige Engels sprekende jongeman in Muang Khoa blijkt de reddende engel in nood. Hij kan me zowel helpen met issue 1 als met issue 2. Wat betreft issue 1 neemt hij een tweedaagse hike met me door onder begeleiding van een privé gids. Wat betreft issue 2 helpt hij me zelfs met het maken van een nieuwe pasfoto en het bewerken van de gemaakte foto’s in een fotobewerkingsprogramma. De aangepaste visum aanvraag wordt ingediend. Nu een kwestie van een paar dagen wachten en ondertussen genieten van weer een mooie hike.

Oh ja, nog een issue. Cash. Ook dat blijkt helemaal niet vanzelfsprekend. Ik moet uiteindelijk eerst een kwartier lopen. De ATM daar lijkt afgesloten, dus ik loop de bank zelf maar binnen. Daar lijken ze wat in de war. Maar na kopieën van mijn paspoort, veel andere formaliteiten en meerdere telefoontjes krijg ik uiteindelijk mijn cash. Vervolgens maar weer een kwartier teruglopen zonder zonnebrand door de bloedhete zon.

Tsja, de rest van die dag. Ik neem een late lunch met Paulin in praktisch het enige restaurant van Muang Khoah waar de keuken nog enigszins op toeristen is aangepast. Wat ik daar at staat niet meer scherp in mijn herinnering. We lopen vervolgens een rondje door het kleine gehuchtje, wat overigens wel mooie uitzichten biedt, zag ik al eerder toen ik een half uur naar de bank op en neer liep. We lopen terug via een gammele brug, waarvan Paulin nog vraagt of ik hem wel vertrouw. Ik geef aan dat alles tijdens dit soort reizen eigenlijk enkel en alleen om vertrouwen draait.

Daarna ga ik dan toch voor het hardlooprondje van 60 minuten, die dag daarvoor niet gelukt vanwege het ontbreken van licht. Ook deze keer is het echter al pikdonker als ik de laatste vijf kilometer rondjes maak over dezelfde gammele brug waar ik eerder met Paulin al over liep. De brug en ik hebben het allebei overleeft. Ik weet toch vrij zeker dat ik die dag afsluit met weer een hapje eten bij de enige toko waar je dat als toerist doet (of toch niet? Ik begrijp dat het ontbreken van zekerheid over deze informatie een ernstig gemis voor jullie is, het spijt me). Maar wederom maak ik geen foto en zo ben ik deze dag consequent in het niet nemen van foto’s van de maaltijden die ik nuttig. Mogelijk omdat ik toch best wel een hoop andere zaken aan mijn hoofd had. Maar goed, morgen gaan we weer hiken dus.

Dag 25: de -iedere hike is toch weer uniek- hike

Even wat anders. Een tweedaagse hike met privé gids. Maar ik start de dag uiteraard met een goed ontbijt in de enige toko, zeker voor zo’n hike die eraan gaat komen. De organisator (die enige vent die Engels sprak) appt dat het toch wel 09:20 uur gaat worden en daar ben ik blij mee, want dan kan ik of mijn gemak het uitgebreide ontbijt afronden: thee, fruit en een lekker broodje met varkensvlees en saus. Het duurt wel even en de standaarden wat betreft klantgerichtheid in dit familie restaurant zijn ook wat anders dan ik vanuit mijn cultuur gewend ben. Klantgerichtheid speelt hier geen rol van betekenis, het gaat hier om beschikbaar zijn en goede producten aanbieden (en knaken vangen van buitenlanders).

Het regent, dus ik struin nog even langs de winkeltjes op zoek naar een regenjas voor tijdens de hike. Daar ontmoet ik ook mijn gids en de enige vent die Engels spreekt. Ze helpen me en uiteindelijk lijkt het enige bruikbare exemplaar een paarse regenjas met witte spikkels, want de overige zijn veel te warm. De gids stelt zich voor als Singkham en spreekt aardig Engels.

Als de chauffeur van de minivan ons na een bumpy ride heeft afgezet bij de startlocatie van de hike, waar ik nog wat buffalo’s op beeld vang, valt al vrij snel op dat er toch weer een aantal facetten zijn die ook deze hike weer uniek maken ten opzichte van alle andere:

a.     Het in the jungle gevoel van deze hike overtreft alle andere. De hoeveelheid muggen is van een andere orde van grootte dan tot nu toe, maar ook andere grote insecten komen we regelmatig tegen: duizendpoten, grote kevers, diverse rupsen, waaronder ook varianten die ernstige pijn veroorzaken als je ze toevallig aanraakt als ze aan de onderkant van een blad zitten. Daarnaast moet de gids flink met zijn kapmes aan de gang, want de paden zijn overwoekerd met bamboe en andere bomen en planten. Je loopt echt minder door de jungle!

b.     Het is de steilste klim omhoog tot nu toe. Het heeft die avond daarvoor geregend en de steile paden omhoog zijn bijna onbegaanbaar geworden. Singkham werk zichzelf een slag in de rondte als hij bij vrijwel elke stap een kuiltje in de grond plaatst waar ik mijn voet in kan zetten, vanwege de extreme gladheid. Op het bad zijn ook de sporen van grazende buffalo’s en koeien te herkennen.

c.     Ik kom tijdens deze hike in aanraking met het meest afgezonderde dorpje tot nu toe bovenaan de berg, waar de jongere generatie van het Akah volk, een substam van de Hmong, daadwerkelijk voor het eerst van hun leven een blanke zien.

d.     De gids spreekt vrij aardig Engels, waardoor ik ook wat meer te weten kom over de economie en cultuur van Laos.

Een korte verdere samenvatting. Tijdens de steile klim omhoog komen we velerlei insecten tegen en hebben een picknick lunch midden in de jungle. Dat is een origineel concept, maar de hoeveelheid muggen is zo enorm, dat die mijn lunchervaring toch wel ruw verstoren, muggenspray of geen muggenspray. De tafel bestaat uit een groot bamboeblad en de stoeltjes zijn boomstronken. De varkensworst en mango zijn lekker, maar het comfort van de lunch laat te wensen over, zeker als zelfs Singkham constateert dat ik echt tientallen keren op bijna elk denkbaar plekje gestoken ben. De jeuk en last is enorm. Snel verder dan maar. Bij het hoger gelegen terrein maken de muggen plaats voor de brandende zon, want die regen is al lang gestopt en de gekochte regenjas vooral extra gewicht. Als we verder lopen levert dat wel schitterende vergezichten op over het berglandschap. Dan arriveren we bij de Akah stam, te herkennen aan de bijzondere hoofddeksels die gedragen worden. Het dorpje is in feite een verzameling boerderijen en de mensen leven van de landbouw. Het is een unieke ervaring hier te zijn, want de kinderen en bevolking in het algemeen reageren erg verlegen en onwennig op me. Als ik en Singkham op een eenvoudig bankje (of wat dan ook) gaan zitten komen alle kinderen en zelfs volwassen vrouwen verwonderd om mee heen staan. Ogen priemen me aan. Dit is toch nog wel een paar gradaties heftiger dan ik tot dan toe heb meegemaakt, ook al was het aantal toeristen dat de eerdere ethnical villages had bezocht minimaal. Als ik navraag doe bij Singkham krijg ik mijn gedachtes bevestigd. De kinderen hier hebben nog nooit eerder in hun leven een blanke gezien. En nooit en heel weinig is toch nog wel wat anders, dat blijkt ook uit de reacties. In plaats van een `hello’ en zwaaigebaren een schuchtere, maar ook nieuwsgierige houding, en diepe analyse van mijn gezicht en voorkomen. Ik en Singkham lopen verder na een koekjespauze, waarbij rijkelijk wordt uitgedeeld aan de Akah, en komen nog tal van andere mooie vergezichten over het berglandschap tegen als we uiteindelijk na een lange, vermoeiende en niet-toeristische hike bij het dorpje aankomen waar we de nacht doorbrengen.

Ik zit buiten al een tijd zeer vermoeid op een deurpost te wachten totdat Singkham aangeeft dat hij met de bereiding van het avondmaal bezig is. De eigenaar zou zo wel komen en kan dan ook de slaapvertrekken voorbereiden. Ik kan daarvoor binnen plaatsnemen, waarna het er begint uit te hozen en stormen! De elektriciteit valt dan ook nog uit. De huiseigenaar komt in het donker aan en steekt wat kaarsjes aan in het vertrek wat fascinerend genoeg door moet gaan als woonkamer. Op een hartelijk welkom hoef ik niet te rekenen. Er wordt geen woord met me uitgewisseld. Wellicht ook een taalkundige barrière, maar ook wel weer een stukje cultuurverschil dat er toe bijdraagt dat het iets wat wij zo vanzelfsprekend vinden als het verwelkomen van een gast die de nacht in je huis doorbrengt hier op zo’n andere manier geschied. We eten op een aluminium plateau dat dienst doet als tafel. Best lekker. Gebakken aardappelen en varkensvlees en groentesoep met varkensvlees. En chili zit er standaard bij. De man des huizes (want mannen en vrouwen zijn hier zeker niet gelijk) biedt me na afloop van de maaltijd een paar glaasjes whisky aan. Er moet altijd een even aantal gedronken worden, dus ik besluit met vier.

Als ik vervolgens terugtrek in het slaapvertrek verplaats ik mijn matras zodat ik beter licht heb om nog even in mijn boek te lezen. Als Singkham bovenkomt schrikt hij daarvan en geeft aan of ik alsjeblieft het matras terug wil leggen. Ze geloven in de kwade geesten, geeft hij aan. Snel en beschaamd leg ik het matras terug op de oorspronkelijke positie. Als het net weer goed ligt komt de huiseigenaar naar boven. Opgelucht, niet over de taalkundige middelen beschikkend om uit te leggen dat ik geen kwade bedoelingen had met mijn daad en zeker ook niet de kwade geesten aan wil roepen, val ik, al lezende, op het eenvoudige interieur in slaap.

Dag 26: een zwaar bestaan op het platteland

Ik heb goed geslapen, dus gelukkig nog net op tijd de kwade geesten buiten de deur kunnen houden, naar ik verneem. Na een gehurkte numero dos, voorzien van Edet doekjes, uitgevoerd bij het gat in de grond dat toilet heet, is het tijd voor het ontbijt. Een flinke omelet en roerei met aardappels. Wel weer prima. Deze keer ontbijt ik enkel met de gids en de vrouw en dochter des huizes. De man des huizes is al vroeg vertrokken.

Als we vertrekken volgt eerst een erg mooie wandeling met uitzicht op het berglandschap. Het is een warme en vrijwel wolkeloze dag en dat voel je meteen. Singkham vertelt over hoe de economische situatie in Laos sterk verslechterd is sinds corona. Alles is veel duurder geworden en een groot gedeelte van de bevolking is zonder werk komen te zitten. Daar komt nog bij dat werkverschaffing in Laos op een behoorlijk corrupte manier geregeld is. Nadat je een opleiding hebt afgerond, wat zeker niet vanzelfsprekend is hier, moet je daarnaast nog betalen om voor de regering te mogen werken. Pas na circa twaalf maanden betaald te hebben om te mogen werken, krijg je ook een salaris. En hij die het meeste betaald krijgt uiteraard de baan. Of, zoals Leonard Cohen het formuleerde: `the poor stay poor, the rich get rich. That’s how it goes, everybody knows.’ Daarom bleef Singkham ook na zijn universitaire financiële opleiding zonder vaste baan zitten. Nu haalt hij zijn verdiensten uit tijdelijke toeristische projecten, zoals de hike met mij nu. Hij vertelt ook dat binnen de Akah de families veel kinderen hebben. Lang niet al die kinderen kunnen naar school. Binnen de Akah gaat daarbij de voorkeur naar de jongens. Dit houdt in dat veel van de vrouwen die ik ben tegengekomen de vorige dag hooguit een basisschool opleiding hebben genoten, terwijl een aantal mannen ook verder heeft mogen studeren. Het aantal dat uiteindelijk hoger onderwijs heeft genoten is zeer beperkt (en zelfs dan is er nog geen garantie op een goede baan, omdat je daarvoor het meeste moet bieden …). Het maakt allemaal pijnlijk duidelijk hoe immens de armoede in Laos eigenlijk is.

Na een tijd wandelen komen we een aantal boeren tegen die bezig zijn op het platteland. Het blijkt dat de man des huizes en mijn gastheer van afgelopen nacht daar ook op het land aan het werk is, alweer een eindje wandelen van het dorp vandaan! Singkham vertelt dat ze daar ’s ochtends al rond de klok van 7 zijn en tot een uur of 18 in de avond doorgaan, nog los van de wandeling daar naartoe en weer terug. Alleen van de gedachte word ik al moe. Daarnaast staat er vlak bij de akkers een soort houten hut waar de boeren in sommige periodes van het jaar zelfs de nacht door brengen, om het werk efficiënter te laten verlopen en de wandeling op en neer naar huis uit te sparen. De houten hut is door de boeren ook zelf in elkaar gezet. Een flinke klus, geeft Singkham aan, dat ook een aanzienlijk gedeelte van het jaar in beslag neemt. Van slapen op houten spalken zullen ze niet schrikken, want thuis is het comfort niet veel groter heb ik gemerkt. Daarna mag ik zelf eens proberen op het land te werken. De specifieke bezigheid die op video wordt vastgelegd zijn mijn kwaliteiten als onkruid wieder. Helaas gaat het op het begin nog even mis en schoffel ik wat van de goede oogst mee. Ik krijg ook nog een goede komkommer van het land aangereikt, gastvrijheid zit hem hier dus in andere dingen zo te zien. Als we na verder wandelen op een gegeven moment weer bij de jungle uitkomen geeft Singkham alvast aan dat ik weer beter voor de lange pijpen kan gaan in verband met de muggen. Toch is de jungle tocht in dit geval een welkome afkoeling, weg van de directe zon, alhoewel de gladheid weer een factor is om serieus rekening mee te houden.

Als ik zo naar beneden loop en de tweedaagse activiteit ten einde loopt merk ik dat de zorgen in mijn hoofd toch weer beginnen toe te nemen. Ik heb inmiddels weer internet, maar nog geen email die me verteld dat mijn visum is toegekend en dat terwijl de oorspronkelijke drie werkdagen vandaag voorbij zijn. De onzekerheid van het wanneer die het ontvangen van zo’n email met zich meebrengt is erg jammer, want het zorgt er ook voor dat de afscheidslunch (bestaande uit een noedels gerecht met een biertje) in het dorpje met Singkham wat ingetogen verloopt. Mijn hoofd wordt alweer door andere zaken in beslag genomen.

Als later die middag nog steeds de email uitblijft besef ik me dat de wijzigingen die ik aan moest brengen nog als excuus voor extra vertraging zijn aangegrepen. Blijkbaar hebben ze na mijn laatste wijziging gisteren pas het geheel doorgestuurd naar de echte bobo’s die er iets van moeten vinden en dan is het maar te hopen dat het de volgende dag allemaal klaar is. Anders zit ik hier ook nog eens het weekend. En zo beland ik in de volgende en derde fase, na ontkenning en frustratie/woede. Fase: angst. Ik raak in een paniek die ik niet meer goed onder controle kan krijgen en een zware vermoeidheid overvalt me. Ik had verwacht dat het met de tijd makkelijker zou worden, maar het wordt juist moeilijker, een paar dagen zijn nog goed te overzien. Ik ben machteloos en mijn verdere avonturen zijn volledig afhankelijk van een aantal mensen die de administratie van een betekenisloos papiertje, geheten visum, afwerken. Ik val in slaap en wordt pas ver na zessen wakker. Het is al pikdonker en hardlopen zit er ook niet meer in. De avondmaaltijd schiet er ook bij in, want ik val weer in slaap en wordt pas de volgende ochtend wakker. Angst en het gebrek aan controle op iets of iemand waar hij vaak uit voortkomt is de meest vermoeiende emotie die er is.

Dag 27: acceptatie

Ik kom binnen in een muf kantoor. Het stinkt er en er zitten allemaal zielloze mensen aan grauwe tafels te werken. Het zijn net robots. Koude rillingen lopen over mijn rug. Wat drijft deze mensen? Dan kijkt een vrouw me plotseling aandringend aan met een gemeen lachje. Gevoelsmatig besef ik het ineens. Dit is haar. Voor ik er zelf erg in heb lig ik bovenop haar. Overmand door woede en frustratie heb ik geen controle meer over wat mijn handen aan het doen zijn. Het gaat allemaal heel snel. Alsof ik vanaf bovenaf op mezelf neerkijk zie ik hoe ik plotseling de onderarm van de vrouw in mijn handen heb. Het bloed vloeit er aan alle kanten uit. Vervolgens haar maag, haar darmen … `Godverdomme, we zède gij toch une vuile kut’ schreeuw ik. `Je zult nooit je visum krijgen’ schreeuwt ze terug met het kleine stukje tong dat nog tegen haar gehemelte aanplakt. Dan ruk ik haar hart eruit en begin eraan te knabbelen. Het wordt stil. Angstig word ik door de mensen om me heen aangekeken. En ik schrik wakker.

Ja, zie hier je fictieve element in het geheel. Wie weet volgen er meer, dat wordt besloten bij machte van de schrijver. De zestien uur slaap die ik achter de rug heb, hebben mogelijk wel een genezende rol gespeeld in het verwerkingsproces. Want degenen onder jullie die bekend zijn met de verschillende fases van rouwverwerking weten ook welk stadium nu volgt, na ontkenning, frustratie/woede en angst. Fase: acceptatie. De mens is van nature een overlever en niet bij machte de ander te beïnvloeden. Hij heeft enkel controle over zijn eigen handelen en (gedeeltelijk) over zijn eigen denken. Ik heb nog een heel mooi boek van 1200 bladzijden, een mooi hardloopschema, mooi uitzicht vanuit het balkon in het hotel en mooi uitzicht tijdens de wandeling door het dorp als ik toch geld moet pinnen en ook nog de luxe van een restaurant in de buurt met slechte, ongeïnteresseerde bediening, maar degelijk eten. Wat heeft een mens nog meer nodig?

Ja, en dat is dan ook de rest van die vrijdag. Ik maak een foto van een grote sprinkhaan, eet een prima broodje bij the one and only place, eet daar die avond ook nog een goede curry en kipsnack, drink bier, veel bier, ik lees in mijn boek op mijn kingseat op het balkon, en als klap op de vuurpijl ga ik weer voor een mooie interval loop bij zonsondergang. En wat is het toch eigenlijk mooi, dat Muang Khao, of hoe de fuck je het ook noemt of precies uitspreekt. Welterusten.  

Dag 28: gigantische insecten

 Nee, ik heb die vrijdag geen goedkeuring van mijn visum aanvraag ontvangen. En nee, in het weekend werken ze niet, dat had ik zelf ook al bedacht. Maar goed, na wat ik die vrouw op dat muffe kantoor heb aangedaan kan het nog wel eens knap lastig worden natuurlijk. En nee, ik ga niet weer een andere tweedaagse hike doen. Het is welletjes geweest met al dat wandelen, ook al waren de wandelingen nog zo mooi en inspirerend.

Ontbijt. Homemade smoothie, pannenkoek, fruit, sandwich met varkensvlees en anderen. Het blijft tenslotte wel vakantie. Lunch. Geen. Diner. Vette hap: patat, gebakken kip, varkensvlees. En bier, veel bier.

Ik maak een korte wandeling waarbij ik nog even langs de dorpstempel ga. De rest van de dag lees ik, ik begeef me in de wondere wereld van het Tet offensief en de Vietnam oorlog. Het land dat ik wellicht nooit zal bezoeken. Ik lees ook nog ’s avonds laat op het balkon en bel met de man des huizes. In dit geval die uit de mostheuvelstraat in Tilburg, die zijn eten niet zelf van het land haalt, maar wel uitstekend de frietpan en mensen kan bedienen. Ik doe nog een laatste poging om mijn ouders zo ver te krijgen te komen supporten bij de marathon in Valencia die ik ga lopen einde dit jaar. Dan is de dag toch nog rendabel geweest.

Ik sluit de dag af zoals ik hem begon. Lezend op het balkon. En het kunstmatige licht trekt buitenproportioneel grote insecten aan. Gigantische sprinkhanen en kevers. Als de gigantische kevers zich boven mijn hoofd verplaatsen lijkt het net of er helikopters door de lucht heen vliegen. En ik vind dit geheel zo bijzonder, dat ik besluit mijn dagverslag naar hen te vernoemen.

Dag 29: lange duurloop? 

Die ochtend sta ik nog voor zes uur in de ochtend op. Mijn marathon schema geeft aan een duurloop van 26 km te voltooien. En tijdens het opkomen van de zon, met licht, maar zonder de hitte van de dag, lijkt me een geschikt moment om zo’n twee en een half uur aan het lopen te slaan. Maar ik maak een beginnersfout. Ik ga aan 26 km beginnen op nuchtere maag, op enkel een chocolade reep die ik naar binnen prop, nadat ik al zo’n 10 uur geen eten meer binnen heb gekregen. En dat blijkt, in combinatie met het klamme klimaat en het heuvelachtige landschap, te ambitieus. Al na drie kilometer merk ik dat ik niet in topvorm ben. Na tien kilometer raak ik vermoeid en keer om nadat ik steil omhoog te berg op moet. Na zestien kilometer ben ik door al mijn vocht en brandstof heen en op wilskracht weet ik het tot 20 km te schoppen. Ik heb gefaald.

Als ik een doel heb wil ik dat behalen. Die behoefte is heel sterk, misschien wel de sterkste drijfveer die ik heb. Als mijn doel is Vietnam in te gaan en dat gebeurt niet om wat voor reden dan ook, voelt dat als een enorm falen. Zo is het ook als ik 26 km wil hardlopen en er maar 20 voltooi. Ik voel me de rest van de dag matig en pas daar ook mijn dieet op aan.

Na de run slaap ik ook nog een uur of twee. Daarna vervolgt de dag zich met eten, lezen en lamlendigheid. Ontbijt. Omelet, fruit en brood met jam en boter. En een huisgemaakte smoothie. ’S Avonds noedels soep met wat varkensvlees en een klein biertje. Ik straf mezelf met relatief gezond eten en veel water, want je weet niet wat die zes liter bier van de afgelopen dagen voor invloed heeft gehad op mijn hardloopprestatie.

Dag 30: hoop doet leven

Ja, en dan sta je zo’n maandag weer op. Zo’n gewone werkdag. En dan denk je toch maar weer één ding. Vandaag moet die visum toch goedgekeurd worden, na zeven dagen? Je leest nogmaals de email door die je al honderd keer hebt doorgelezen en komt tot de conclusie dat er ergens in de kleine letters staat dat het bij nadere inspectie 3 tot 12 dagen kan duren. En dan zakt het lood je echt in de schoenen. Dat zal het dan wel zijn. Die vrouw die ik zo hardhandig heb aangepakt heeft hem lekker doorgestuurd voor nadere inspectie. Dan lijkt er nog maar een ding op te zitten in het keuzeschema dat ik eerde presenteerde. Keuze 1. Vietnam skippen.

Ik ontbijt nog wat (pannenkoek, brood met omelet, homemade smoothie, fruit) en probeer daarna nog wat te schrijven en lezen, maar het is moeilijk focus te vinden. Ik stuur dan nog maar een email naar de Vietnamese ambassade. Ja, ik heb jullie er eerder nog niet mee lastig gevallen, maar ik heb ook al vele bel- en emailpogingen gewaagd om de Vietnamese ambassade (en die beruchte vrouw in het bijzonder) te contacteren, maar elke vorm van reactie is uitgebleven. Acceptatie en overleven was wat mij resten. Maar goed, nu zit ik dus toch weer bij die angst en het gebrek aan focus dat ermee gepaard gaat.

Het is al na één uur ’s middags als ik nog maar eens de status van mijn aanvraag controleer en als donderslag bij heldere hemel constateer dat mijn aanvraag eindelijk is goedgekeurd. Drie dagen die zijn ingegaan nadat ik de laatste wijziging in mijn applicatie moest aanbrengen. Dat ik de hostelnaam in plaats van het hostel adres heb opgeschreven heeft me een weekend gekost. En dan verandert alles. Eerst komt de focus terug. Ik zorg eerst dat alle praktische shit geregeld is. Ik ga door de stromende regen om mijn visum te laten uitprinten bij een hotel in de buurt. Ik ga door diezelfde stromende regen om mezelf van voldoende cash te voorzien voor de busreis van de volgende dag. Ik boek alvast mijn hostel en haal mijn was op. Ik voldoe de laatste betalingen aan de hoteleigenaresse. En dan ben ik eindelijk vrij. En daar waar vrijheid en controle zijn, verdwijnt angst.

Ik kan weer volop genieten van mijn avondeten, bestaande uit een rode curry, gebakken kip en een grote bier, alhoewel die gebakken kip van vandaag niet te vreten is. Sommige dingen kun je niet mooi maken. En ik kan weer schrijven. Ik schrijf over alles wat me de afgelopen dagen is overkomen, wat me heeft geroerd en ontroerd, gemaakt en gebroken, wat me op de been heeft gehouden en van mijn stoel heeft gerukt. En ik eindig hier, deze alinea, met schrijven. Ik kijk terug op een week die weer rijk en afwisselend was, die ervaringen heeft opgeleverd die weer nieuw en anders zijn in mijn reisrepertoire. Misschien daarom ergens ook wel weer mooi, zo’n week en zo’n voorval…

Nee, kom op, gelul! We gaan naar Vietnam en daar gaan we de laatste vakantieweek in Zuidoost-Azië elke minuut doorleven. We gaan er GODVERDOMME een fantastische, avontuurlijke en energieke week van maken, daarzo aan de andere kant van de grens! Er rest me nog maar één ding te doen. Morgen op tijd opstaan voor de enige ochtendbus die rond de klok van zeven uur ’s ochtends de grensoversteek maakt. Als dat maar goed gaat… 

Video’s:

https://youtube.com/shorts/i8bQBa0kxSc

https://youtu.be/DFJ_wKkB3-M

https://youtube.com/shorts/N5hz7qThfLM

https://youtu.be/jjbfCwfacYo

https://youtu.be/uAphZ0s9ND8

https://youtube.com/shorts/eDvVpeIKhlY

https://youtu.be/2LDqwOxPkbo

https://youtu.be/bQOrTvdUOpU

https://youtu.be/4aYD9B95frA

https://youtu.be/EcL1YcZ3VAg

https://youtu.be/QxzuRkrnB_A

https://youtu.be/YaWj5v-I8H0